گذری بر صنایع دستی اصفهان

صنایع دستی اصفهان یکی از مهمترین عناصر و تاریخچه هنری و فرهنگی این شهر محسوب می‌شود. این صنایع شامل قالیبافی، میناکاری، گلدوزی، معرق‌کاری، فرش‌بافی، حصیربافی، چرم‌دوزی، سفالگری و .. می‌باشد. در ادامه به معرفی هر یک از این صنایع و اهمیت آن‌ها برای اصفهانی‌ها و کشور می‌پردازیم. ۱. قالیبافی: شاید از معروف‌ترین صنایع دستی اصفهان باشد که از چند صد سال پیش شروع به تولید نموده و به روز به کیفیت بسیار بالایی دست یافته است. قالی‌های اصفهان با طرح‌ها و آرایش‌های متنوعی با ارزش که شامل گل و بُته، نهال و بوم‌گردی و شاه عباسی می‌شوند، جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری بسیاری را دارند. قالیبافی حتی به عنوان یکی از محصولات صادراتی نیز شناخته می‌شود. این صنعت با کیفیت بالایی که دارد، از چهار گوشه دنیا طرفدار دارد. قالی‌های اصفهان به دلیل طرح‌ها و مواد اولیه مصرفی متنوع آن، به بانوان اصفهانی تبدیل شده است. ۲. میناکاری: از دیگر صنایع دستی مهم اصفهان است که در آن، رنگارنگی و شادی رنگ‌هایی مانند سبز، آبی، قرمز و زرشکی بر روی طلا، مس، نقره و برنز به کار رفته و به لوازم جانی‌جاعی، دستبند، گردنبند و … تحول داده می‌شود. میناکاری به عنوان یکی از صنایع دستی ایران با محدوده جغرافیایی به خراسان، اصفهان، تبریز، شیراز، یزد و … شناخته شده‌ است. در این صنعت، با استفاده از تکنیک‌های مختلف، طرح‌های فراموش‌نشدنی روی مواد اولیه‌ مختلفی از جمله سنگ، سرامیک، شیشه، فلزات، صدف‌ها و … شکل می‌گیرد. ۳. گلدوزی و معرق‌کاری: از صنایع دستی بسیار جذاب اصفهان به شمار می‌آید. گلدوزی با طرح‌های متنوع شامل گل، نسیم، جنسی و … نزد بانوان جایگاه خاصی دارد. این صنعت، علاوه بر طراحی و خلق کارهای زیبا، به عنوان منبع درآمدی برای خانواده‌ها و جوانان اصفهانی هم محسوب می‌گردد. معرق کاری با ترکیبات رنگی و یدک کاری‌هایی چشم نواز، جزء اصیل‌ترین صنایع دستی اصفهان محسوب می‌شود.این صنایع دستی به خاطر تخصص افراد در زمینه تزیین، در جاذبه‌های گردشگری بسیاری از شهرستان‌ها و کشورها شناخته و مورد استقبال قرار گرفته‌اند. ۴.فرش‌بافی: به عنوان یکی از پرکاربردترین سطوح پوشش زمینه‌ها به حساب می‌آید. از فرش‌های اصفهان که شامل قالی‌ماهیانه‌ای هستند با ترکیب طرح‌هایی متنوع، باارزش و جذاب، در بین مردم دغدغه‌ای برجای گذاشته است. فرش اصفهانی، زیبایی و بافت پایداری از خود نشان داده است. با شناخته شدن کیفیت این فرش‌ها در جهان، مانند قالیبافی، برای دانشجویان آتشین در زمینه طراحی و بافت فرش، بسیاری از دانشجویان را به سوی خود جذب کرده است. ۵. حصیربافی: این صنعت، که ریشه در کلتور شهروندان کوچک شهرستان‌های اصفهان دارد، به‌عنوان چهارمین صنعت دستی مهم این شهر شناخته شده است. بین محصولاتی که با استفاده از حصیر اصفهان برای تولید آن‌ها اقدام شده، می‌توان به زیورآلات، کیف‌های زیبا، سبدهای دکوراتیو، خرده ای سرپوش سیمون و آیینه، چراغ راهنما، پتو و حتی مبلمان اشاره کرد. ۶. چرم‌دوزی: از قدیم به چرم دوزی در اصفهان توجه خاصی شده‌است. به عنوان مرکزی برای تولید انواع چرم‌دوزی اصفهان، به‌عنوان مرکزی خاص در تهیه و تولید آن شناخته شده است. ساخت کفش کلاه و کیف را در مراکز مختلف در اصفهان مشهور است. ۷. سفالگری: سفالگری هم بین این صنایع دستی رقابتی قرار گرفته‌است. در این صنعت، با استفاده از خاک اصفهان، انواع برجسته‌ها، رنگارنگ‌های مختلف، فرم‌ها و کاربردهای متفاوت، سرگرمی هنرمندان چندپایه شده‌ است. با غنی بودن در معرض سفالگری های خاک، در آنجا تکسآی چشمگیری از کارها می‌بینیم. به طور خلاصه، صنایع دستی اصفهان با تامین اشتغال، صادرات و حفاظت از تاریخچه و تراث فرهنگی و هنری، بخش مهمی از اقتصاد شهر را تشکیل می‌دهند. همچنین، این صنایع نشان دهنده هنر و ذوق مردم این شهر و کشور می‌باشد. برای توسعه صنایع دستی اصفهان به طور مساوی نقش دوگانه دولت و قشر جوان دارد، سعی باید شود تا افرادی با شرایط ویژه بتوانند در راستای توسعه این صنایع فعالیت کنند.